Fundacja

Nagrody im. Księcia Konstantego Ostrogskiego przyznane

Nagrody im. Księcia Konstantego Ostrogskiego przyznane

Poraz pierwszy kapituła uhonorowała diecezję. Nagro- da trafiła do odrodzonej w 1989 roku diecezji lubelsko-chełmskiej, której ordynariuszem został arcybiskup Abel (Popławski), obejmującej ziemie Południowego Podlasia, Lubelszczyznę, Chełmszczyznę i Zamojszczyznę. Przed II wojną ziemie te były gęsto zamieszkałe przez ludność prawosławną. Po wojnie, zwłaszcza po wysiedleńczej Akcji Wisła w 1947 roku ludności prawosławnej i unickiej, która dotknęła około 150 tysięcy osób i wcześniejszych wysiedleniach tuż po wojnie kilkuset tysięcy osób na Wschód, ustało tam prawosławne życie parafialne. W 2018 roku diecezja ta będzie obchodzić 80-lecie akcji burzenia blisko 150 cerkwi na Chełmszczyźnie i Południowym Podlasiu. Celem prowadzonej w okresie międzywojennym akcji rewindykacji cerkwi prawosławnych – burzenie świątyń w 1938 roku stanowiło trzeci jej etap – była polonizacja obszarów na zachód od Bugu. W latach pięćdziesiątych powoli zaczęło się na tej ziemi odradzać prawosławne życie parafialne, zwłaszcza po restytucji starej diecezji, o około tysiącletniej tradycji – odremontowano wiele cerkwi, wzniesiono nowe, założono centra duchowe i oświatowe, prowadzi się ożywiony dialog z innymi Kościołami i wyznaniami. O. Johna Brecka uhonorowano za bogaty dorobek w dziedzinie badań nad egzegezą biblijną i spuścizną Ojców Kościoła, za analizę bioetycznych problemów z punktu widzenia prawosławnej myśli i duchowości. Gwałtowny rozwój nauki, stawia trudne pytania o granice interwencji medycyny i innych nauk w ludzką osobowość. O. John Breck stara się na te pytania odpowiadać. Jest duchownym Prawosławnej Cerkwi Ameryki, profesorem teologii, który swą wiedzę zdobywał w Yale Divinity School, na Uniwersytecie Ruprecht Karl w Haildelbergu w Niemczech. Po przejściu z protestantyzmu na prawosławie pracował jako wykładowca Nowego Testamentu i patrystyki oraz bioetyki w seminarium św. Hermana na Alasce, w Prawosławnym Instytucie Teologicznym św. Sergiusza w Paryżu oraz w Seminarium św. Włodzimierza w Crestwood w Nowym Jorku. Jest autorem dziewięciu książek i wielu artykułów naukowych i popularnonaukowych. Jest doktorem honoris causa Uniwersytetu Cluj-Napoca w Rumunii. Krzysztof Tur otrzymał nagrodę za trud translatorski. Laureat przyswoił polskojęzycznemu czytelnikowi kilkadziesiąt tytułów książkowych z dziedziny rosyjskiej literatury pięknej a przede wszystkich prawosławnej duchowości. Jest autorem znakomitego tłumaczenia Michaiła Bułhakowa „Mistrz i Małgorzata”, uzupełnionego, po raz pierwszy w Polsce, o przekład wcześniejszej wersji powieści, „Martwych dusz” Mikołaja Gogola, „Biegu” Michaiła Bułhakowa, „Wesołego życia” Michaiła Zoszczenki, czy „Końca dynastii” Aleksandra Romanowa. Łączy wierność oryginałowi z literackimi walorami tłumaczenia. Poszerza wiedzę o tłumaczonym dziele, jego autorze i epoce, poprzez obszerne erudycyjne przypisy. Jego dojrzały warsztat translatorski przyniósł szczególnie bogaty plon przy tłumaczeniu książek, wydanych przez Wydawnictwo Bratczyk. Krzysztof Tur tłumaczył między innymi serię „Słów” starca św. Paisjusza Hagioryty, obszerny „Żywot Starca Paisjusza Hagioryty”, „Nieświęci święci” archimandryty Tichona (Szewkunowa), od 2015 roku biskupa ruskiej Cerkwi, która w oryginale ukazała się w nakładzie 1,5 miliona egzemplarzy. Wielkiego trudu podjął się tłumacząc „Synaksarion”, żywoty świętych Cerkwi prawosławnej, spisane na Świętej Górze Atos – ukazały się już cztery spośród dwunastu tomów. Stał się nauczycielem dla młodych adeptów trudnej sztuki translatorskiej. Eugeniusza Iwańca, rusycystę i historyka, wieloletniego pracownika Uniwersytetu Łódzkiego, doktora habilitowanego, uhonorowano za ważne, pionierskie studia nad duchową i materialną kulturą staroobrzędowców, ludności etnicznie rosyjskiej, która nie przyjąwszy w XVII wieku reform patriarchy Nikona, spotkała się z prześladowaniami i w znacznej części emigrowała, w tym w granice Rzeczypospolitej. Jego praca „Z dziejów staroobrzędowców na ziemiach polskich”, wysoko ceniona w świecie naukowym i szanowana przez środowiska staroobrzędowe w Polsce i poza granicami, ukazała się drukiem w 1977, „Droga Konstantyna Gołubowa od starowierstwa do prawosławia. Karty z dziejów duchowości rosyjskiej drugiej połowy XIX wieku” wyszła w 2002 roku. Obie imponują jakością warsztatu naukowego, wyjątkową rzetelnością. W ostatnich latach profesor Eugeniusz Iwaniec zajął się historią rodzinnego miasta, Kosowa Poleskiego, i położonej obok Mereczowszczyzny, miejsca urodzenia Tadeusza Kościuszki. SKŁAD KAPITUŁY: Eugeniusz Czykwin – przewodniczący. Członkowie: Jarosław Charkiewicz, Marek Jakimiuk, o. Jarosław Jóźwik, o. Marek Ławreszuk, o. Jarosław Makal, Ałła Matreńczyk, o. Włodzimierz Misijuk, Anna Petrovska, Katarzyna Popławska, Anna Radziukiewicz, Jan Smyk, Jerzy Uścinowicz, Aleksander Wasyluk, Dorota Wysocka.